در دنیای پیچیده شبکههای کامپیوتری، سیستمهای نام گذاری نقش حیاتی در برقراری ارتباط ایفا میکنند. در این مطلب از سری مطالب آموزشی وبلاگ پارس وی دی اس به تفاوت DNS و mDNS: مترجم جهانی در برابر مترجم محلی میپردازیم.
دو پروتکل مهم در این حوزه یعنی دی ان اس و ام دی ان اس، اگرچه هر دو برای ترجمه نام به آدرس استفاده میشوند، اما تفاوتهای بنیادی در کاربرد و ساختار دارند. در این مقاله به بررسی جامع این دو سیستم و تفاوتهای آنها میپردازیم.
دی ان اس: سامانه نام دامنه، مترجم جهانی اینترنت
دی ان اس یا سامانه نام دامنه، یکی از پایهایترین سرویسهای اینترنت است که همانند یک دفترچه تلفن عظیم جهانی عمل میکند. وقتی شما آدرس سایتی مانند tosinso.com را در مرورگر خود وارد میکنید، دی ان اس مسئولیت ترجمه این نام به آدرس آی پی معادل را بر عهده دارد.
ویژگیهای کلیدی دی ان اس:
ساختار سلسله مراتبی: دی ان اس از یک ساختار درختی و سلسله مراتبی پیروی میکند که شامل ریشه، تی آل دیها و دامنههای سطح پایینتر است.
سرورهای معتبر: از سرورهای Authoritative دی ان اس برای ذخیره سازی و پاسخگویی به درخواستها استفاده میکند.
پروتکلهای ارتباطی: از هر دو پروتکل یو دی پی و تی سی پی پشتیبانی میکند.
مقیاس جهانی: در سراسر جهان قابل دسترس است و امکان resolving نامها در سطح بین المللی را فراهم میکند.
همکاری با دی اچ سی پی: معمولاً به همراه سرویس دی اچ سی پی برای تخصیص پویای آدرسها استفاده میشود.
فرآیند کار دی ان اس
درخواستها به سرورهای دی ان اس ارسال شده و این سرورها پس از جستجو در پایگاه داده سلسله مراتبی خود، پاسخ مناسب را برمی گردانند.
ام دی ان اس: سامانه نام دامنه چندپخشی، مترجم شبکههای محلی
ام دی ان اس یا سامانه نام دامنه چندپخشی، برای استفاده در شبکههای محلی طراحی شده است. این پروتکل به دستگاهها اجازه میدهد بدون نیاز به سرور دی ان اس مرکزی، یکدیگر را در شبکه محلی شناسایی کنند.
ویژگیهای کلیدیام دی ان اس
تمرکز بر شبکههای LAN: برای شبکههای محلی و کوچک طراحی شده است.
ساختار غیرمتمرکز: فاقد ساختار سلسله مراتبی بوده و از معماری توزیع شده استفاده میکند.
ارسال چندپخشی: درخواستها را به آدرس multicast 224.0.0.251 ارسال میکند.
پروتکل ارتباطی: تنها از پروتکل یو دی پی استفاده میکند.
حوزه عملکرد محدود: فقط در شبکههای محلی کاربرد دارد.
فرآیند کار ام دی ان اس
هنگامی که دستگاهی نیاز به resolve نامی در شبکه محلی دارد، درخواست خود را به صورت multicast به تمام دستگاههای شبکه ارسال میکند. دستگاه مقصد که نام مورد نظر متعلق به آن است، پاسخ را به صورت unicast برمی گرداند.
مقایسه تطبیقی دی ان اس و ام دی ان اس
ویژگی: حوزه عملکرد:
دی ان اس: جهانی
ام دی ان اس: محلی (LAN)
ویژگی: ساختار
دی ان اس: سلسله مراتبی و متمرکز
ام دی ان اس: غیرمتمرکز و توزیع شده
ویژگی: پروتکل
دی ان اس: یو دی پی و تی سی پی
ام دی ان اس: فقط یو دی پی
ویژگی: آدرس دهی
دی ان اس: Unicast
ام دی ان اس: Multicast (224.0.0.251)
ویژگی: پیچیدگی
دی ان اس: بالا
ام دی ان اس: پایین
ویژگی: هزینه نگهداری
دی ان اس: قابل توجه
ام دی ان اس: ناچیز
ویژگی: کاربرد اصلی
دی ان اس: اینترنت و شبکههای بزرگ
ام دی ان اس: شبکههای خانگی و سازمانهای کوچک
کاربردهای عملی و نمونهها
کاربردهای دی ان اس:
- resolving نام دامنههای اینترنتی
- مدیریت ترافیک در شبکههای سازمانی بزرگ
- پیاده سازی load balancing
- بهبود امنیت با استفاده از DNSSEC
کاربردهای ام دی ان اس:
- شناسایی خودکار دستگاهها در شبکههای خانگی
- پرینترهای شبکهای و دستگاههای اشتراک گذاری
- سیستمهای اینترنت اشیاء در محیطهای محدود
- سرویسهای streaming در شبکههای محلی
همکاری با پروتکلهای دیگر:
ام دی ان اس معمولاً در کنار پروتکلهایی مانند:
Zeroconf: برای پیکربندی خودکار شبکه
Bonjour: پروتکل اپل برای کشف سرویس
مورد استفاده قرار میگیرد. این همکاری امکان شناسایی و اتصال خودکار دستگاهها در شبکه را فراهم میکند.
جمع بندی:
انتخاب بین دی ان اس و ام دی ان اس کاملاً به نیازهای شبکه بستگی دارد:
از دی ان اس استفاده کنید وقتی:
- نیاز به دسترسی جهانی دارید
- شبکه شما بزرگ و پیچیده است
- نیاز به مدیریت متمرکز دارید
- امنیت و کنترل دقیق اهمیت دارد
از ام دی ان اس استفاده کنید وقتی:
- تنها نیاز به شبکه محلی دارید
- به دنبال راهکاری ساده و کم هزینه هستید
- نیاز به پیکربندی خودکار دارید
- شبکه شما کوچک و بدون نیاز به مدیریت پیچیده است
هر دو پروتکل جایگاه خاص خود را در اکوسیستم شبکه دارند و درک تفاوتهای آنها به طراحی و پیاده سازی شبکههای کارآمدتر و مطابق با نیازهای خاص کمک میکند. در نهایت باید گفت که انتخاب بین این دو پروتکل بستگی کامل به مقیاس شبکه، نیازهای امنیتی و سطح پیچیدگی عملیات مورد نظر دارد.
