در بحث فناوری شبکه، پورت سرور به 2 بخش درگاههای فیزیکی و پورتهای لاجیکال (یا پورتهای مجازی) تقسیم میشوند. پورتهای فیزیکی ابزارهایی هستند که برای اتصال سایر دستگاههای شبکه مانند پورت اترنت، پورت LAN و پورت USB استفاده میشوند.
دستگاههای متصل به این پورتها معمولا مودم ADSL، هاب، سوئیچها، روترها و غیره هستند. پورت لاجیکال به طور کلی به پورت پروتکل TCP/IP اشاره دارد و شماره پورت بین 0 تا 65535 است، مانند پورت 80 برای مرور صفحات اینترنتی. وب سرویس ها، پورت 21 برای سرویس های FTP و غیره.
بنابراین، هر سرور خدمات مربوطه را از طریق پورتهای سرور مختلف ارائه میکند. گاهی اوقات یک سرور ممکن است همزمان یک سرور وب، یک سرور FTP یا یک سرور ایمیل باشد.
پورت سرور : پورتهای فیزیکی؟
پورت فیزیکی سرور یک پورت واقعی، یک رابط ورودی و خروجی است که برای اتصال یک سرور برای برقراری ارتباط با سایر دستگاهها یا شبکههای کامپیوتری لازم است. انواع مختلفی از پورت های فیزیکی موجود بر روی سرورها عبارتند از: پورت VGA، پورت IPMI، پورت اترنت، پورت USB و پورت سریال.
پورت VGA یک پورت کارت گرافیک است که برای انتقال تصاویر و سیگنالهای ویدئویی استفاده میشود. پورت IPMI یک پورت مدیریت پلتفرم هوشمند است که برای مدیریت سرورها استفاده میشود.
پورت LAN سرور یکی از آنهاست که معمولاً به روتر متصل است. هدف آن تکمیل اتصال سخت افزار شبکه سیمی شبکه محلی، شبکه شهری و شبکه گسترده است. پورت اترنت یک پورت اتصال برای تجهیزات شبکه کامپیوتری و سرورها است.
USB (Universal Serial Bus) یک پورت سرور است که برای اتصال دستگاههایی مانند موس، شاسی 4U و صفحه کلید استفاده میشود. پورت USB سرور دارای عملکردهای plug-and-play و hot-swappable است که کپی کردن فایل یا نصب افزونه را راحتتر میکند. پورت سریال سرور، مانند پورت COM، یک پورت کابل استاندارد است.
این نوع پورت به سرور اجازه میدهد تا دادهها را بین پورتهای سریال و دستگاههای شبکه مانند سوئیچها، میکرو کامپیوترها انتقال دهد. پورت سریال به شما امکان میدهد از رایانه خود برای دسترسی، مدیریت و پیکربندی دستگاههای راه دور از طریق شبکه استفاده کنید.
انواع پورت لاجیکال سرور
با توسعه شبکه ارتباطی، پورت فیزیکیِ پورت سرور دیگر نمیتواند نیازهای شبکه را برآورده کند و پورت منطقی بنا به نیاز وارد میدان میشود. پورتهای لاجیکال که به عنوان پورتهای پروتکل TCP/IP نیز شناخته میشوند، با توجه به ویژگیها و خدماتشان به انواع مختلفی طبقه بندی میشوند. هر کدام از آنها خدمات متفاوتی را ارائه میدهند.
با توجه به ماهیت پورتهای سرور، پورتهای لاجیکال به پورتهای شناخته شده، پورتهای ثبت شده و پورتهای پویا یا خصوصی تقسیم میشوند. کاربردهای خاص این موارد به شرح زیر است:
- پورتهای شناخته شده: شماره پورتهای شناخته شده از 0 تا 1023 هستند. معمولاً این پورتها به یک سرویس خاص متصل میشوند و پروتکل سرویس خاصی را از سرورها ارائه میدهند.
-
پورت های رجیستر شده: شماره پورتهای درگاه های ثبت شده از 1024 تا 49151 میباشد و همچنین به برخی از سرویسهای سرور متصل میشوند. با این حال، این پورتها دارای خدماتی مشخصی نیستند و برنامههای مختلف میتوانند آنها را بر اساس نیاز خود بازتعریف کنند.
- پورت های پویا یا خصوصی: شماره پورت های پویا یا خصوصی از 49152 تا 65535 است. به طور کلی نمیتوان سرویس های رایج را به این پورتها اختصاص داد، زیرا این پورتها در برابر حملات اسب تروجان آسیب پذیر هستند.
پورتهای سرور بر اساس سرویسها
علاوه بر پورتهای فیزیکی، پورتهای پروتکل سرور خدمات بیشتری را ارائه می دهند. از آنجایی که ارتباط بین رایانهها معمولاً از پروتکلهای ارتباطی TCP و UDP استفاده میکند، درگاههای پروتکل سرور نیز به پورتهای TCP و پورتهای UDP تقسیم میشوند.
پورتهای رایجی که از پورتهای TCP استفاده میکنند:
پروتکل UDP در پورت های سرور یک پروتکل لایه انتقال بدون اتصال است که در مدل مرجع OSI قرار دارد و عمدتاً در سرویس های داده ای استفاده می شود که به سفارش انتقال بسته نیاز ندارند. پروتکل UDP برای چندین برنامه در حال اجرا بر روی یک سرور اعمال می شود.
اعداد پورت UDP رایج عبارتند از: 53 (DNS)، 69 (TFTP)، 161 (SNMP). پروتکل های UDP مورد استفاده شامل TFTP، SNMP، NFS، DNS و BOOTP هستند. اف تی پی، مجموعهای از پروتکلهای استاندارد برای انتقال فایل شبکه است. روی لایه هفتم مدل OSI و لایه چهارم مدل TCP یعنی لایه برنامه کار میکند.
FTP: به کاربران سرور اجازه میدهد تا با میزبانی دیگر از طریق عملیات فایل ارتباط برقرار کنند.
Telnet: پورتی است که برای ورود از راه دور استفاده میشود. شما میتوانید از راه دور به عنوان هویت خود از طریق سرورها به رایانه متصل شوید. این پورت همچنین یک سرویس ارتباطی مبتنی بر حالت DOS ارائه میدهد.
SMTP: پروتکلی برای ارسال ایمیل با اطمینان بالاست. SMTP یک سرویس انتقال ایمیل است که بر اساس سرویس انتقال فایل FTP ساخته شده است. عمدتاً برای انتقال اطلاعات ایمیل بین سیستمها استفاده میشود و اعلان نامههای دریافتی را ارائه میدهد. به همین دلیل است که سرور را میل سرور (mail server) مینامند.
POP3: برای دریافت ایمیل، مربوط به SMTP، با استفاده از پورت 110 استفاده میشود. وقتی سرورهای شما برنامه پروتکل POP3 مربوطه را دارند، میتوانید ایمیل را از طریق نرم افزار ایمیل دریافت کند.
پروتکل UDP در پورتهای سرور، یک پروتکل لایه انتقال بدون اتصال است که در مدل مرجع OSI قرار دارد و عمدتاً در سرویسهای دادهای استفاده میشود که به سفارش انتقال بسته نیاز ندارند. پروتکل UDP برای چندین برنامه در حال اجرا بر روی یک سرور اعمال میشود. اعداد پورت UDP رایج عبارتند از: 53 (DNS)، 69 (TFTP)، 161 (SNMP). پروتکل های UDP مورد استفاده شامل TFTP، SNMP، NFS، DNS و BOOTP هستند.
TCP در مقابل UDP
درگاههای پروتکل TCP و UDP در درگاههای سرور، خدمات متفاوتی را برای دستگاههای متصل به سرور ارائه میکنند که به آنها امکان میدهد تحت یک آدرس IP همزیستی داشته باشند. پس تفاوت بین پورت پروتکل TCP و پورت پروتکل UDP چیست؟
پورتهای TCP لینک مطمئنتری را ارائه میدهند، زیرا باید نقاط پایانی را بین مکانهای ارسال و دریافت ایجاد کنند. این پورت ها دادهها را ردیابی میکنند و اطمینان میدهند که بستهها به شیوه ای امن و منظم به مقصد تحویل داده میشوند.
سرعت اتصال در پورت UDP سریعتر است، اما اطمینان کمتری است. این پورتها به دادهها اجازه ارسال نامرتب را میدهند و مانند پورتهای TCP دادهها را ردیابی و بازرسی نمیکنند. آنها معمولاً برای کارهایی که به سرعت بالا نیاز دارند، مانند بازی آنلاین یا سمینار ویدیویی استفاده میشوند.
چگونه پورتهای منطقی باز شده توسط سرور را بررسی کنیم؟
اگر میخواهید اطلاعات پورت سرور خود را بدانید، میتوانید پورت را از طریق دستور Netstat در رایانه خود مشاهده کنید. دستور Netstat برای نمایش دادههای آماری مربوط به پروتکلهای IP، TCP، UDP و ICMP و بررسی اتصال شبکه هر پورت سرور دستگاه استفاده میشود.
Netstat نرمافزاری است که به شبکه و اطلاعات مرتبط در هسته دسترسی دارد. این نرمافزار میتواند گزارشهایی در مورد اتصالات TCP، نظارت بر TCP و UDP و مدیریت حافظه پردازش کند.
نتیجه گیری
هدف از دانستن اطلاعات پورت سرور شما این است که کنترل بیشتری روی نرمافزارهای سرور داشته باشید. از آنجایی که این نرمافزارها از پورتهای سرور خاصی استفاده میکنند، برای اطمینان از ثبات و پایداری سرور باید به آنها توجه کنید.
اگر برخی از پورتها خراب یا غیرقابل استفاده هستند، باید پورتهای مربوطه را بررسی کنید تا با آنها مقابله کنید. البته، میتوانید یک پورت را با استقرار یک روتر برای اختصاص دادن به دستگاه ها یا نرمافزارهای دیگر باز کنید. لازم به ذکر است که برخی از پورتها باید به صورت دستی دستکاری شوند تا فایروال دور زده شود و از اجرا شدن آنها جلوگیری شود.
منبع: community.fs.com